Wijziging van arbeidsvoorwaarden
Ons kantoor krijgt geregeld de vraag of een werkgever gerechtigd is om een arbeidsvoorwaarde (eenzijdig) te wijzigen. Vooreest moet dan worden bekeken of er een wijzigingsbeding in het arbeidscontract is opgenomen (ex artikel 7:613 BW). Zonder eenzijdig wijzigingsbeding bestaat ook de mogelijkheid voor een werkgever om een wijziging door te voeren, maar dit is meer afhankelijk van de redelijkheid in billijkheid. Hieronder zal niet nader worden toegelicht.
Wijzigingsbeding
Indien in het arbeidscontract een wijzigingsbeding is opgenomen, is een werkgever een arbeidsvoorwaarde eenzijdig te wijzigen mits er voor het doorvoeren van deze wijzigiging een zwaarwichtig belang bestaat. Voor dit belang moet daarentegen het belang van de werknemer – dat door de wijziging wordt geschaad – naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid moet wijken. Kortom, de toets of is voldaan aan de voorwaarden van artikel 7:613 BW is afhankelijk van de omstandigheden van het geval.
Geen wijzigingsbeding
Voor zover er geen wijzigingsbeding is opgenomen, is het doorvoeren van een wijziging van een arbeidsvoorwaarden in beginsel niet mogelijk zonder instemming van een werknemer. Voorts moet er een onderscheid worden gemaakt tussen een collectieve en individuele wijziging.
Als een werknemer niet instemt met het doorvoeren van een collectieve arbeidsvoorwaarde(n), is deze eenzijdige wijziging enkel toegestaan indien ongewijzigde handhaving van de arbeidsvoorwaarde(n) tot naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbare gevolgen zou leiden. De praktijk leert dat deze toets ( ex artikel 6:248 BW) zwaar is.
Als een werknemer niet instemt met het doorvoeren van een individuele arbeidsvoorwaarde(n), is deze eenzijdige wijziging enkel mogelijk als een werkgever hiervoor een redelijk voorstel doet. Een werknemer mag een redelijk voorstel van de werkgever slechts afwijzen als instemming met de wijziging in redelijkheid niet van hem kan worden verwacht. In twee arresten (Van der Lely/Taxi Hofman en Stoof/Mammoet) heeft de Hoge Raad vuistregels geformuleerd wanneer een werknemer moet meewerken aan door de werkgever gewenste wijziging van arbeidsvoorwaarden, namelijk.
1. er is sprake van een redelijk voorstel van de werkgever;
2. dit voorstel houdt verband met gewijzigde omstandigheden op het werk; en
3. van de werknemer kan in redelijkheid worden gevergd dat hij instemt met het voorstel.
Vragen over het doorvoeren van een eenzijdige wijziging
Heeft u vragen over het doorvoeren van een eenzijdige wijziging van arbeidsvoorwaarde(n)? Neem dan vrijblijvend contact op met één van onze specialisten.