Pressiemiddel
Elke ondernemer heeft er wel eens mee te maken, een persoon of bedrijf die de rekening niet betaalt. Ondanks dat er aanmaningen zijn verstuurd, is er nog steeds niet betaald. Kan er in zo’n situatie een faillissementsverzoek worden ingediend? Bij het woord ‘faillissement’ weet elke wanbetaler dat het menens is. Een faillietverklaring heeft namelijk grote gevolgen. De persoon of het bedrijf kan niet langer over zijn of haar vermogen beschikken. Het is dan ook een goed middel om druk uit te oefenen zodat de rekening alsnog wordt betaald. Maar kan er bij een openstaande rekening zomaar een faillissementsverzoek worden ingediend of neemt dit risico’s met zich mee? In dit artikel wordt het faillissementsverzoek als drukmiddel besproken. Wanneer kan dit drukmiddel ingezet worden?
Faillissementsverzoek
Een faillissement wordt middels een verzoekschrift bij de rechtbank ingediend. Het verzoek moet worden ingediend bij de rechtbank waar de schuldenaar woont of zijn bedrijf heeft. Na het indienen van zo’n verzoek bepaalt de rechter een dag en tijdstip van de zitting. De schuldenaar zal worden opgeroepen om bij de zitting aanwezig te zijn. De rechter behandelt ter zitting het verzoek tot faillissement. De behandeling van het verzoek kan worden uitgesteld tot maximaal acht weken. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer de betrokken partijen onderhandelen over een betalingsregeling. Daarnaast kan het verzoek worden ingetrokken indien partijen een regeling over komen.
Indien er geen uitstel is verleend dan wel het verzoek niet is ingetrokken, zal de zitting doorgang vinden. Het onderzoek dat de rechter verricht, is summier. De rechter zal het faillissement uitspreken wanneer aan twee vereisten is voldaan, te weten:
- Bevindt de persoon of het bedrijf zich in een toestand waarin hij of zij is opgehouden te betalen?;
- Zijn er (minimaal) twee schuldeisers?
Vereiste één is een feitelijke vraag die door de rechter moet worden beantwoord. Bij dit oordeel heeft de rechter veel vrijheid. Bij dit vereiste speelt onder meer het vraagstuk van de betalingsonwil een rol. Dit houdt in dat wanneer een persoon of bedrijf wel kan betalen maar dit niet wil, de rechter kan besluiten dat hij of zij zich in een toestand bevindt waarin hij of zij is opgehouden te betalen.
Vereiste twee noemt men ook wel plurariteitsvereiste. Dit betekent dat de schuldenaar meerdere schuldeisers moet hebben. Er moet sprake zijn van een steunvordering. Eén van deze twee vorderingen moet opeisbaar zijn. Nu kort is besproken wat, hoe en onder welke voorwaarden een faillissement kan worden uitgesproken, zal het gebruiken van zo’n procedure voor het incasseren van een schuld worden toegelicht.
Faillissementsprocedure als middel voor het incasseren van een vordering
Onder omstandigheden is het toegestaan om een faillissementsprocedure te gebruiken voor het incasseren van een vordering. Zoals aangegeven in dit artikel verricht een rechter in beginsel beperkt onderzoek in een faillissementsprocedure. Er is weinig ruimte voor een diepgaand onderzoek naar de vordering(en) van de schuldeiser en het verweer van de schuldenaar. De mate van onderzoek door een rechter is onder meer afhankelijk van de omvang en inhoud van het verweer van de schuldenaar.
Enkele vragen die hierbij van belang zijn, zijn bijvoorbeeld: Zorgt de schuldenaar ervoor dat er onduidelijkheid is over zijn betaaltoestand? Komt uit het verweer van de schuldenaar naar voren dat grondslag van de vordering zich op los zand bevindt? Wordt het faillissementsverzoek gebruikt voor een vordering die eigenlijk moet worden afgedwongen aan de hand van een nauwkeurige civiele procedure?
Deze vragen zijn van grote invloed op de uitspraak van een rechter. Wanneer de schuldenaar bijvoorbeeld een soort rookgordijn creëert waardoor het lijkt alsof hij wel degelijk betalingen verricht, dan kan een rechter een faillissementsverzoek niet toewijzen. Zoals aangegeven heeft het toewijzen van een faillissement vergaande gevolgen voor een persoon of bedrijf.
Afhankelijk van de omstandigheden in het specifieke geval is het de vraag of een faillissementsprocedure de juiste manier is om een openstaande vordering te innen. Een faillissementsverzoek kan in sommige gevallen misbruik van procesrecht opleveren. Wanneer een rechter dit vaststelt, wordt het verzoek afgewezen wegens onrechtmatigheid. Onrechtmatigheid kan vervolgens leiden tot schadeplichtigheid.
Conclusie
Een faillissementsverzoek kan als drukmiddel worden gebruikt voor het incasseren van een openstaande rekening wanneer de vordering niet wordt ontkend en de vordering opeisbaar is. Ter zitting zal de rechter wel overtuigd moeten zijn van het feit dat de schuldenaar meerdere schuldeisers heeft en de schuldenaar zich in een toestand bevindt waarin hij of zij is opgehouden te betalen.
Contact
Heeft u te maken met een persoon en/of bedrijf die niet betaalt? Wilt u uw vordering incasseren middels een faillissementsverzoek? Neem dan vrijblijvend contact op voor een intakegesprek op ons kantoor in Noordwijkerhout. Wij zijn altijd bereikbaar op tel: 071 – 36 10900. Uiteraard kunt ook een mail sturen aan kantoor@bosadvocaten.nl.
